03.03.2023
Czy zajęcia pozalekcyjne nie zaczynają osiągać poziomu absurdu?
Od kilku lat uczestnictwo naszych dzieci w zajęciach pozalekcyjnych stało się normą – oczywiście wiąże się z tym wiele pozytywów, niemniej coraz częściej można odnieść wrażenie, że to przerost formy nad treścią…
Jeszcze nie tak dawno temu – powiedzmy 20-25 lat temu, życie dzieci i nastolatków wyglądało totalnie inaczej. Pomińmy tu chwilowo wszechobecne komputery, smartfony i życie w wirtualnym świecie, a skupmy się na obowiązkach szkolnych i zajęciach pozalekcyjnych… Dzieci w klasach początkowych spędzały w szkole średnio 4 godziny dziennie (raz w tygodniu 5 godzin), a uczęszczanie na zajęcia pozalekcyjne dotyczyło nielicznych uczniów i ograniczało się na ogół do zajęć typu chór szkolny, czy jakieś zajęcia sportowe, czasami zajęć korekcyjno-wyrównawczych, zwanych niezbyt ładnie „douczaniem”. Wyjątkowo uzdolnieni muzycznie uczęszczali dodatkowo do szkół muzycznych czy baletowych, a zapaleni sportowcy na zajęcia z piłki nożnej lub innych sportów… I tyle – dzieci miały stosunkowo dużo wolego czasu i po prostu miały coś, co nazywa się dzieciństwem.
Niestety w kolejnych latach plan szkolny wypełnia się coraz bardziej, dzieci spędzają w szkole wiele godzin, siłą rzeczy mają znacznie więcej zadań domowych. Do tego zajęcia pozalekcyjne stały się normą – o ile dwie dekady temu uczestnictwo w zajęciach pozalekcyjnych było ciekawostką i niejako ekstrawagancją, obecnie sytuacja się odwróciła – ekstrawagancją staje się nie uczestniczenie przez dziecko w co najmniej kilku zajęciach pozalekcyjnych. W przypadku nieco starszych dzieci nastolatków można się wręcz zastanawiać, kiedy dzieci mają czas odrabiać zadania domowe, czy uczyć się, przygotowując do kartkówek, czy sprawdzianów…
Zajęcia dodatkowe w wielu przypadkach stanowią ciekawy konglomerat uczestnictwa w kursach i lekcjach zgodnych z uzdolnieniami dziecka (to niestety często w najmniejszym stopniu), marzeniami dziecka (niezależnie od uzdolnień dzieci bardzo często marzą o karierze muzycznej, sportowej – koniecznie jako piłkarz lub tenisista, lub zostaniu modelką), naszymi niespełnionymi aspiracjami (czyli nasze dziecko ma zostać tym, kim nam się nie udało) oraz podejścia praktycznego (na ogół nauka języków obcych – najlepiej kilku już od najmłodszych lat)… Tak więc – o ile finanse na to pozwalają – zapisujemy dzieci na 3-4-5 zajęć dodatkowych i często nie zauważamy, że dziecko jakoś nie daje rady i powinniśmy spasować. Inną kwestią jest jeszcze poziom sporej części zajęć pozalekcyjnych, które szczerze mówiąc w wielu przypadkach nie wnoszą za wiele w edukację i rozwój dziecka (ale to już odrębne zagadnienie).
Reasumując – w ilości zajęć dla dzieci dzielnie gonimy Koreę Południową, czy Japonię, gorzej, że nie idzie to w parze z jakością i efektami – często głównym jest bezpowrotne odebranie dziecku radosnego aspektu dzieciństwa, obciążenie jego zdrowia i wypalenie, przy jednoczesnych nienajlepszych osiągnięciach w szkole (może i pociecha nadal ma świadectwo z paskiem, niemniej raczej metodą ZZZ – zakuć, zdać, zapomnieć). Efekty już doskonale widzimy – z jednej strony w postaci wyników egzaminów i matur, z drugiej – coraz częstszych problemów dzieci oraz rosnącej skali uzależnień…
Niestety w kolejnych latach plan szkolny wypełnia się coraz bardziej, dzieci spędzają w szkole wiele godzin, siłą rzeczy mają znacznie więcej zadań domowych. Do tego zajęcia pozalekcyjne stały się normą – o ile dwie dekady temu uczestnictwo w zajęciach pozalekcyjnych było ciekawostką i niejako ekstrawagancją, obecnie sytuacja się odwróciła – ekstrawagancją staje się nie uczestniczenie przez dziecko w co najmniej kilku zajęciach pozalekcyjnych. W przypadku nieco starszych dzieci nastolatków można się wręcz zastanawiać, kiedy dzieci mają czas odrabiać zadania domowe, czy uczyć się, przygotowując do kartkówek, czy sprawdzianów…
Zajęcia dodatkowe w wielu przypadkach stanowią ciekawy konglomerat uczestnictwa w kursach i lekcjach zgodnych z uzdolnieniami dziecka (to niestety często w najmniejszym stopniu), marzeniami dziecka (niezależnie od uzdolnień dzieci bardzo często marzą o karierze muzycznej, sportowej – koniecznie jako piłkarz lub tenisista, lub zostaniu modelką), naszymi niespełnionymi aspiracjami (czyli nasze dziecko ma zostać tym, kim nam się nie udało) oraz podejścia praktycznego (na ogół nauka języków obcych – najlepiej kilku już od najmłodszych lat)… Tak więc – o ile finanse na to pozwalają – zapisujemy dzieci na 3-4-5 zajęć dodatkowych i często nie zauważamy, że dziecko jakoś nie daje rady i powinniśmy spasować. Inną kwestią jest jeszcze poziom sporej części zajęć pozalekcyjnych, które szczerze mówiąc w wielu przypadkach nie wnoszą za wiele w edukację i rozwój dziecka (ale to już odrębne zagadnienie).
Reasumując – w ilości zajęć dla dzieci dzielnie gonimy Koreę Południową, czy Japonię, gorzej, że nie idzie to w parze z jakością i efektami – często głównym jest bezpowrotne odebranie dziecku radosnego aspektu dzieciństwa, obciążenie jego zdrowia i wypalenie, przy jednoczesnych nienajlepszych osiągnięciach w szkole (może i pociecha nadal ma świadectwo z paskiem, niemniej raczej metodą ZZZ – zakuć, zdać, zapomnieć). Efekty już doskonale widzimy – z jednej strony w postaci wyników egzaminów i matur, z drugiej – coraz częstszych problemów dzieci oraz rosnącej skali uzależnień…
